Kurumsal Kaynak Planlaması Sistemlerinde Sürekli Denetim Uygulaması
Günümüzde denetim firmaları kurumsal kaynak planlaması sistemleri kullanan işletmelerin denetimlerinde sürekli denetim yapmayı öngörmekteler ve bu tür denetimi ise iki farklı yaklaşımdan birini seçerek yapmaktadırlar.
Söz konusu sürekli denetim uygulaması yaklaşımları iki başlık altında toplanmaktadır ki bunlar:
– Bütünleştirilmiş denetim modülü Yaklaşımı
– Denetçiye Ait Klasik Sürekli Denetim Yaklaşımı
Son yirmi yıldır bilgi teknolojilerindeki gelişmeler paralelinde sürekli denetime olan yönelişteki artışlar denetim firmalarının geleneksel denetimden uzaklaşmaları sürekli denetimin nasıl yapılırsa daha etkin ve verimli olacağı konusunu gündeme taşımıştır. Özellikle son yıllarda işletmeler kurumsal kaynak planlaması sistemlerinin içindeki muhasebe ve finans ana modülünün içine dahil edilmiş bir alt modül halinde sürekli denetimin yapılması yaklaşımına yönelmiş ve bu yaklaşım bağlamında KKP sistemi uygulayan işletmelerde denetim modülleri oluşturulmuştur.
Ancak tüm bu olumlulukların yanı sıra işletmeler sistemleriyle bütünleştirilmiş denetim modülü fikrine pek sıcak bakmamaktadırlar. Çünkü bu sistemlerin gizliliğini bilgi bütünlüğünü bozabilir ve rekabetçi ortamlarda işletmenin rekabet gücünü azaltıcı bir etki yaratabilir. Ayrıca böyle bir modülü entegre edebilmek için çalıştırabilmek için hem teknik olarak sistemin bunu kaldırabilecek yapıda olması hem de bu modülü çalıştıracak yeterli düzeyde kalifiye ve gerekli eğitim almış insan gücü olmalıdır ki bu iki durumda işletmeye ek maliyetler getirici etkiye sahiptir. Buda işletmelerin yapacakları fayda/ maliyet analizi sonucu pek olumlu bakmayacaklarının bir ifadesidir.
İşletmeler denetim alt modülünü oluşturmakla hem sürekli denetime hem de işletme riski yönetimine hizmet etmektedir. Ayrıca sistem kurulurken muhasebe modülü altında bir denetim modülünün oluşturulması işletme açısından hem kolaylık hem de maliyet tasarrufu sağlamaktadır. Üstelik bu yaklaşım işletmenin normal işleyişini sağlamaktadır. Çünkü kontrol testleri ve maddi doğruluk testleri çalışma saatleri dışındaki zaman diliminde yapılacak şekilde programlanmaktadır. Bu yaklaşımla, bilgi kullanıcıları istedikleri anda ihtiyaç duydukları bilgilere denetimden geçmiş haliyle ulaşmakta buda onlara alacakları kararlarda daha doğru ve tutarlı olmalarına yardım etmektedir. Bunu da gerçek zamanlı muhasebe bilgi sisteminde üretilen bilgilerin gerçek zamanlılık temeline göre denetime tabi tutulması sonucunda sürekli denetimde yapılış amacına uygun bir şekilde yerine getirilmiş olacaktır.
Bu yaklaşımlardan EAM, KKP sistemlerin içinde muhasebe- finans modülünün altında alt modül olarak eklenmiş olan bir denetim modülü varsa eğer ve sürekli olarak sistemin denetimini gerçek zamanlı olarak anında yapmakta ve istenilen finansal tabloları ve raporları ilgili bilgi kullanıcılarına istedikleri anda sunabiliyorsa bu siteme, sistemin içine bir alt modül olarak dahil edilmiş denetim yaklaşımı (EAM) ile sürekli denetim yapma denir. Ama uygulanmakta olan KKP sistemindeki modüllerin içinde bir alt modül olarak denetim modülü yoksa ve denetim firması dışarıdan kendilerine ait denetim yazılımları ile sürekli denetim hizmeti veriyorlar ise buna da klasik tarz sürekli denetim yaklaşımı denir.
Kaynak : Doç Dr. Seval Kardeş Selimoğlu
A.Ü. İİBF İşletme Fak. Kaynak
